دپو74تن زعفران درتعاون روستایی خراسان
سازمان تعاون روستایی کشور بنا به ابلاغ وزارت جهاد کشاورزی مبنی برحمایت از محصول زعفران از کشاورزان اقدام به خرید حمایتی زعفران از کشاورزان کرد.
طرح خرید حمایتی زعفران با هدف جلوگیری از کاهش قیمت این محصول مهم، از هشتم آبان ماه پارسال تا ۳۰ آذر در هشت مرکز خرید تعاون روستایی خراسان رضوی آغاز شد که بر اساس آن زعفران به چهار صورت پوشال معمولی، پوشال مرغوب، شبه نگین و نگین به ترتیب به قیمت کیلویی 8 میلیون و 200 هزار تومان، ۹ میلیون تومان، 9 میلیون و 500 هزار تومان و 10 میلیون و 500 هزار تومان از کشاورزان خریداری شد و تسویه حساب با کشاورزان نیز بر اساس چک لیست‌های ارسالی توسط اداره تعاون روستایی شهرستان‌ها انجام می شود.
اما اکنون بعد از گذشت ۶ ماه جمعی از زعفرانکاران تربت حیدریه صبح امروز بمنظور عدم پرداخت مطالباتشان مقابل فرمانداری این شهر تجمع کردند.
مدیران تعاون روستایی به وعده خود عمل نکردند
رضا رحماندوست رییس هیئت مدیره شرکت تعاونی زعفرانکاران تربت حیدریه در حاشیه این تجمع به خبرنگار ما گفت: در چند روز گذشته جمعی از کشاورزان جلسه ای با مدیر کل سازمان تعاون روستایی و فرماندار شهرستان برگزار کردند که در آنجا اعلام کردیم این زعفران حاصل دسترنج کشاورزان را در آذرماه پارسال تحویل دادیم و الان بعد از گذشت شش فقط حدود نیمی از مطالباتمان را دریافت کردیم.
وی بیان داشت: متاسفانه در بدو خرید حمایتی به ما قول ۲۰ روزه دادند که این ۲۰ روز به سه ماه تبدیل شد و در نهایت برای شخص بنده ا از50 میلیون تومان ۱۷ میلیون تومان واریز کردند.
رحماندوست گفت: در طی سه ماه گذشته هم تقریبا ۳ میلیون برای ما واریز کردند و این تزریق قطره چکانی دردی از زعفرانکاران درمان نمی کند.
تزریق قطره چکانی مطالبات زعفرانکاران
خدابنده، دیگر زعفرانکار تربت حیدریه خاطر نشان می کند: قرار بر این بود که طی مدت ۷۰ روز مطالبات کشاورزان را پرداخت کنند اما الان شاهد واریز قطره چکانی بصورت ۳ درصد هستیم و این نوع واریزی کفایت مخارج ما را نمی کند.
وی بیان کرد: متاسفانه مسوولان به فکر کشاورز نیستند و ما مانده ایم به کجا مراجعه کنیم، سازمان تعاون روستایی ما را به فرمانداری پاس می دهد و امروز هم اینجا جمع شدیم تا تکلیفمان مشخص شود.
خدابنده می افزاید: با وجود اینکه قرار بود ۷۰ روزه پول کشاورزان را پرداخت کنند اما پس از گذشت شش ماه از مجموع ۱۸ کیلو زعفرانی که به سازمان تحویل دادیم تنها نیمی از آن تسویه شده است.
کامیاب دیگر زعفرانکار تربت حیدریه گفت: مبلغی که تاکنون از سوی سازمان تعاون روستایی پرداخت شده کفاف حق الزحمه کارگران سر زمین و هزینه های پرکنی گل زعفران را نمی کند و ما نیز بر اساس وعده هایی که دادند برنامه ریزی کردیم و برای خودمان در بازار بدهی ایجاد کردیم.
تا پولی به حساب تعاون روستایی واریز نشود هیچ قولی نمی دهم
بر اساس اعلام ایرج ناصری مقدم، مدیرکل تعاون روستایی خراسان رضوی از آغاز طرح خرید حمایتی زعفران در آبانماه پارسال، از 9 هزار و 502 کشاورز، 68 تن و 900 کیلوگرم زعفران معادل ۳۰ درصد تولید خریداری شده است.
وی این را هم اعلام کرده که طی هفته ها و ماههای گذشته 414 میلیارد تومان مطالبات زعفرانکاران نیز پرداخت شده و حدود 639 میلیارد تومان از این مطالبات بر زمین مانده و تا سازمان برنامه و بودجه به بانک مرکزی اعتبار تخصیص ندهد هیچ قولی برای تسویه حساب نخواهد داد.
بیش از 74 تن زعفران در انبارها محبوس شده است
محسن زنگنه، نماینده مردم تربت حیدریه، مه‌ولات و زاوه در مجلس شورای اسلامی ششم خردادماه جاری در توییتی در فضای مجازی از تغییر و تحول در رأس مدیریت سازمان تعاونی روستایی وزارت جهاد کشاورزی خبر داد و تلویحی آن را مرتبط به داستان خرید حمایتی زعفران دانست.
این نماینده مجلس در این خصوص می افزاید: عمل نکردن سازمان تعاونی روستایی به تعهداتش در قبال زعفرانکاران موضوعی بود که از خیلی وقت پیش در دستور کار ما قرار گرفت، پول زعفرانکار را که قرار بود خیلی زودتر به آن‌ها پرداخت شود تا همین الان نزدیک به ۴۰ درصد آن پرداخت نشده که این امر موجب نارضایتی‌های زیاد در بین قشر زحمتکش کشاورزان شده است.
زنگنه خاطر نشان می کند: متأسفانه بیش از ۷۴ تن زعفران در انبارها محبوس شد و هیچ اتفاقی برای فروش آن‌ها نیفتاد. پس از این موضوع و تعللی که سازمان تعاون روستایی در این زمینه داشت گفتیم پول دارید مطالبات زعفرانکاران را بدهید وگرنه برای بحث فروش اقدام کنید که گفتند پول نداریم و قرار بر این شد موضوع فروش زعفران‌ها به تاجرانی که توانایی صادرات آن را دارند در دستور کار قرار گرفت.
نماینده مردم تربت حیدریه همچنین گفت: فروش به تجار هم برای صادرات به این جهت مورد توجه بود که اگر قرار بود این حجم از زعفران از طریق بورس عرضه شود قطعاً افت شدیدی در قیمت شاهد بودیم اما وقتی زعفران صادر می‌شد تأثیری در بازار داخلی نداشت و موجب حفظ قیمت‌ها می‌شد.
چالش اصلی فقدان یک سیستم مدون حمایت از محصولات کشاورزی در کشور است
سعید باستانی، نماینده سابق مردم تربت حیدریه در مجلس شورای اسلامی که همراه با سایر نمایندگان خراسان رضوی استارت خرید حمایتی زعفران را در سال 96 کلید زد، در این خصوص می افزاید: وقتی که یک سیستم مدون در کشور وجود ندارد به ناچار نمایندگان حوزه انتخابیه برای حمایت از محصولات کشاورزان باید ورود پیدا کنند که اصل این کار هیچ ارتباطی با نمایندگان مجلس ندارد و باید ساز و کاری اساسی توسط دولت تعریف و به آن عمل شود.
وی خاطر نشان می کند: ظرف مدت 20 سال گذشته کشت زعفران در کشور و به خصوص استان خراسان رضوی به مرز 140 هزار هکتار رسیده و این در حالی است که بازار سازی خوبی در داخل و خارج کشور برای این محصول انجام نشده است.
بی کفایتی مدیر سازمان تعاون روستایی کشور اوضاع را پیچیده کرد
نماینده سابق مردم تربت حیدریه گفت: خرید بیش از 68 تن زعفران توسط سازمان تعاون روستایی در حالی انجام می شود که بی کفایتی مدیر کشوری این سازمان اوضاع را برای زعفرانکاران بدتر کرد تا جائی که بنده به آقای خاوازی وزیر جها کشاورزی اعلام کردم تنها شرط ما برای رای اعتماد، سامان دادن به اوضاع اسف بار مدیریتی سازمان تعاون روستایی است.
وی افزود: سازمان تعاون روستایی به یک مشتری بد حساب بانکی تبدیل شده بود و هیچ بانکی حاضر نبود به این سازمان اعتبار تخصیص بدهد، از طرفی تخلف، رانت و فساد داخل این سازمان نیز بیداد می کند.
باستانی اضافه کرد: سال گذشته از مجموع 280 تن زعفران تولید شده 68 تن توسط سازمان تعاون روستایی خریداری شده، حدود 20 تن در انبارهای بورس دپو شده و بیش از 100 تن زعفران خشک در اختیار مردم است، اما ایراد اساسی در این است که سازمان جهاد کشاورزی هنوز آمار دقیقی از این محصول ندارد.
باستانی می افزاید: همه این فعل و انفعالات در حالی رخ می دهد که با توجه به شیوع ویروس کرونا در اروپا تمام رستورانها تعطیل شدند و بخش عمده ای از تقاضا کاهش یافته و وقتی تقاضا کم و عرضه فراوان باشد این اوضاع بازار شکل می گیرد.
عضو شورای ملی و رئیس اتحادیه صادرکنندگان زعفران خراسان رضوی یکی از عوامل اصلی تنش قیمت این محصول
باستانی در بخشی دیگر و در پاسخ به این سئوال که سال گذشه در زمان برداشت محصول زعفران از دست های پشت پرده برای کاهش قیمت زعفران سخن می گفت و اگر ناچار شود اعلام می کند که چه کسانی با سوار شدن بر گرده زعفرانکاران در مشهد هتل دار شدند، افزود: شخص آقای غلامرضا میری، رئیس اتحادیه صادرکنندگان زعفران در خراسان رضوی و عضو شورای ملی زعفران هر ساله و با آغاز برداشت محصول زعفران با مصاحبه های شیطنت امیز خود نقش بسزایی در کاهش قیمت زعفران دارد.
در حال حاضر استان خراسان رضوی بیش از 82 هزار هکتار اراضی زیر کشت زعفران دارد که حدود 120 هزار خانوار به کشت این محصول مشغول هستند و از این میزان 40 تا 50 هزار خانوار درمنطقه تربت حیدریه به این کار اشتغال دارند.
بر اساس رصد کارشناسان بخش کشاورزی میزان برداشت طلای سرخ از مزارع زعفران در سطح استان در هر هکتار 3.8 کیلوگرم است که این رقم در منطقه تربت حیدریه تا 4.2 کیلوگرم رسیده، هرچند در ادامه با ارگانیزه کردن و استاندارد سازی به روش های علمی، پژوهشی برخی تولید کنندگان در سطح این منطقه تا 20 کیلوگرم در هکتار زعفران خشک نیز برداشت کردند.
میزان تولید زعفران در ایران به خصوص خراسان رضوی و منطقه تربت حیدریه به عنوان قطب تولید طلای سرخ در جهان با 300 تن برداشت زعفران خشک حدود 90 درصد است و کشورهای افغانستان و اسپانیا با تولید مجموع شش تن کمتر از 10 درصد تولید این محصول را به خود اختصاص دادند.