زعفران سرخ فام شرق
از دلالی تا تقلب در بازار زعفران
- توضیحات
- دسته: بازار زعفران
- منتشر شده در سه شنبه, 09 تیر 1394 08:15
- نوشته شده توسط Super User
- بازدید: 9693
قیمت طلای سرخ ایران مانند یک الاکلنگ بالا و پایین می‌رود. گاهی گران و گاهی ارزان. این روزها بازار زعفران دچار نوسان و التهاب قیمتی است که حتی فعالان این بخش را نیز سردرگم کرده است.
به گفته کارشناسان، حضور دلالان در بازار زعفران، مشکلاتی را به وجود آورده است؛ به گونه‌ای که نه‌تنها تهیه این محصول سخت شده بلکه قیمت آن نیز با نوساناتی در بازار همراه است. خرداد سال‌جاری کاهش عرضه محصول سبب افزایش ۲۵ درصدی قیمت آن شد. اما این تنها مشکل طلای سرخ نیست. محصول ارزشمند ایران با کم‌فروشی و تقلب در عرضه محصولات نیز مواجه است.
نایب‌رییس شورای ملی زعفران عامل اصلی نوسانات موجود در بازار زعفران را تاخت‌وتاز دلالان و نبود نظارت اتحادیه‌ها و تشکل‌های مربوط بر این حوزه دانست و گفت: نظارت در این بازار باید در حوزه‌های قیمت‌گذاری و فروش باشد.
محسن احتشام در گفت‌وگو با صمت تصریح کرد: نبود نظارت و در نتیجه وجود دلالان در بازار، ظلم به کشاورز و از سوی دیگر به مصرف‌کنندگان است. چون کشاورز زحمت زیادی برای کشت این محصول کشیده است اما محصول از دست او خارج شده و به چنگ دلالان می‌افتد که این امر تقلب را در بازار زعفران بیشتر خواهد کرد.
به گفته وی، از سوی دیگر مصرف‌کنندگان به دلیل نداشتن شناخت و آگاهی کافی نوع تقلبی این محصول را از دلالان خریداری می‌کنند. احتشام ادامه داد: این موضوع باعث می‌شود میزان خرید و در نتیجه مصرف مردم از زعفران نیز کاهش یابد چراکه مردم دیگر اعتمادی به محصولات موجود در بازار ندارند. البته باید این نکته را نیز اضافه کنم که زعفران کالایی لوکس نیست بلکه مصرف این محصول ضرورت دارد.
دست دلالان کوتاه شود
در همین زمینه رییس اتحادیه صادرکنندگان زعفران در توضیح نوسانات موجود در بازار زعفران، از دپو و ذخیره کردن این محصول ارزشمند در منازل خبر داد و گفت: این امر باعث کاهش عرضه محصول در بازار می‌شود.
غلامرضا میری در گفت‌وگو با صمت تصریح کرد: اواخر خرداد روند افزایش نرخ طلای سرخ در بازار متوقف شده و قیمت هرکیلوگرم از این محصول بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار تومان کاهش یافته است. به گفته وی، قیمت زعفران ظرف مدت ۴۰ روز بین ۳۰ تا ۵۰ درصد در بازار افزایش یافته، ضمن اینکه افزایش صادرات، کاهش تولید و حضور دلالان در بازار علت این نوسانات قیمتی است. دلالان هم از این وضعیت سوءاستفاده کردند و درحال‌حاضر بازار مختل شده، به‌گونه‌ای که قیمت زعفران پوشال که ۲۰ فروردین ۴ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان بوده، درحال‌حاضر به ۶ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان رسیده است. میری ادامه داد: هفته گذشته بار دیگر قیمت زعفران به قیمت قبلی خود یعنی ۶ میلیون ۳۵۰ هزار تا ۶میلیون و ۴۰۰ هزار تومان بازگشت. به گفته رئیس اتحادیه صادرکنندگان زعفران نوسانات قیمت زعفران، بازار و از سوی دیگر، صادرات این محصول را با مشکلاتی روبه می‌کند. در واقع، اگر قیمت زعفران ثبات داشته باشد، صادرات رونق پیدا خواهد کرد در غیر این صورت مشتری خارجی این نوسانات را نخواهد پذیرفت. میری تصریح کرد: اگر این نوسان قیمت همچنان ادامه داشته باشد نه‌تنها بازار خارجی بلکه بازار داخلی را نیز از دست خواهیم داد. در این شرایط برخی کشورها ازجمله افغانستان جای کشور ما را خواهند گرفت.
دولت حمایت کند
رییس اتحادیه صادرکنندگان زعفران در ادامه اظهار کرد: ساماندهی بازار آشفته زعفران نیازمند حمایت دولت است چراکه این امر باعث می‌شود کشاورزان محصول تولیدی خود را به دلیل نیاز به پول به دلالان نفروشند. وی معتقد است: قیمت زعفران در بازار را فقط میزان عرضه و تقاضا مشخص می‌کند اما دلالان همواره عاملی برای بر هم زدن این نظم هستند. میری با اشاره به ضرورت تشکیل بانک زعفران گفت: وجود بانک زعفران باعث کاهش نوسانات قیمت این محصول در بازار می‌شود. به این ترتیب و زمانی که میزان کاشت این محصول زیاد شود، آن را ذخیره می‌کنیم تا در مواقع ضروری به بازار تزریق کنیم. اما درحال حاضر و به دلیل اینکه دست ما خالی است، این امکان وجود ندارد. درواقع، زمانی که این بانک تاسیس شود، زعفران با قیمت کارشناسی خریداری شده و به‌تدریج همراه با سود آن به صادرکننده فروخته می‌شود. به گفته میری، با این امر زمانی که در بازار با کمبود محصول مواجه شدیم، می‌توان از محل ذخیره این بانک به بازار تزریق داشته باشیم.
تقلب و کم‌فروشی در بازار
معاون کالا و خدمات انجمن ملی حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان نیز معتقد است: افزایش قیمت در بازار زعفران که در ۲ هفته اخیر رخ داده به دلیل حضور دلالان و از سوی دیگر تقلب‌های موجود در بازار این محصول است. صادق بشیری در گفت‌وگو با صمت با اشاره به انواع تقلب‌ها در بازار زعفران گفت: در بازار زعفران به شیوه‌های مختلفی تقلب رخ می‌دهد. یکی از این تقلب‌ها کم‌فروشی به مصرف‌کنندگان است. دومین تقلب در بازار زعفران ترکیب ریشه زعفران، که ارزش غذایی آن بسیار کم است، با رنگ‌های شیمیایی خوراکی است و سومین راه تقلب افزودنی‌هایی است که وزن آن را بالا می‌برد. به گفته وی، یکی از این افزودنی‌ها حل کردن شکر در آب است که بعد محلول را با اسپری بر زعفران پاشیده و وزن آن را بالا می‌برند. بشیری افزود: این‌گونه اقدامات اجحافی در حق مصرف‌کنندگان است چراکه بسیاری از واحدهای بدون مجوز از سازمان استاندارد و سازمان غذا و دارو با فروش این محصول، باعث بروز بیماری‌های گوارشی و حتی بیماری‌های پوستی در مصرف‌کنندگان می‌شوند. درواقع، شرکت‌های معتبر تولیدکننده زعفران مجوز فعالیت خود را از سازمان غذا و دارو و سازمان استاندارد دریافت کرده‌اند. این درحالی است که واحدهای بدون مجوز، تاییدیه لازم را برای فعالیت ندارند. در نتیجه این سازمان‌ها نه‌تنها هزینه‌های آزمایش‌های محصولات را پرداخت نمی‌کنند بلکه خود ضربه‌ای به اقتصاد این شرکت‌ها و بازار زعفران اصل وارد می‌کنند.
به گفته معاون کالا و خدمات انجمن ملی حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان، افراد هنگام خرید این محصول باید به علائمی چون آرم استاندارد، نام و نشانی تولیدکننده، پروانه ساخت و... توجه کنند. همچنین وزن زعفران روی بسته‌بندی ذکر شده باشد. بشیری با اشاره به رقابت افغانستان با بازار زعفران ایران تصریح کرد: به دلیل حضور برخی کشورهای رقیب مانند افغانستان در بازار این محصول، لازم است واحدهای بدون پروانه زعفران جمع‌آوری شوند چراکه حضور این واحدها در بازار زعفران، هرگونه پیشرفت و موفقیتی را در این بازار به تعویق می‌اندازد.
این در حالی است که پیامدهای دیگری نیز از فعالیت واحدهای بدون مجوز در بازار وجود دارد که از جمله آن می‌توان به ضایع شدن حقوق مصرف‌کنندگان و آسیب دیدن واحدهای فعال و مجوزدار در بازار اشاره کرد.بشیری درخواست حمایت از واحدهای دارای مجوز محصول زعفران را دارد و معتقد است این امر یکی از راه‌های مقابله با تقلب در بازار است.
درواقع توانمندسازی این واحدها نقش موثری در از بین بردن تقلب‌ها و کم‌فروشی‌های بازار این محصول دارد.
اسپری‌های خوشرنگ اما بی‌کیفیت
اسپری‌های زعفران موجود در بازار که در آشپزی مورد استفاده قرار می‌گیرند این روزها نیز بحث‌هایی را با خود به همراه داشته‌اند. گزارش‌های بسیاری از زیان‌های این محصول حکایت دارند این در حالی است که مصرف این کالا به دلیل، سرعت در کار، مورد استقبال قرار گرفته و با توجه به سبک زندگی ماشینی روزانه جای خود را بیشتر در زندگی افراد باز می‌کند.
رسول خضری، عضو کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی، در گفت‌وگو با صمت از مضر و سرطان‌زا بودن این رنگ‌های خوراکی خبر داد و گفت: اسپری‌های زعفران نیازمند دریافت مجوز رسمی و تاییدیه از وزارت بهداشت و سازمان استاندارد هستند این در حالی است که برخی از این اسپری‌ها بدون مجوز در بازار وجود دارند. وی معتقد است هرچه زودتر عوارض این اسپری‌ها باید به مردم گزارش داده شود.
محسن احتشام، نایب‌رییس شورای ملی زعفران نیز درباره این اسپری‌ها به صمت گفت: استفاده از زعفران در غذا به دلیل خاصیت‌های دارویی آن است و استفاده از رنگ‌های خوراکی بسیار زیان‌بار است. البته دلیل راهیابی این‌گونه محصولات به بازار، ناآگاهی و نبود شناخت دقیق و کافی مردم از این محصول است. وی تصریح کرد: در واقع می‌توان گفت از ناآگاهی مردم سوءاستفاده شده است. مردم باید خرید خود را از شرکت‌های معتبر انجام دهند. از سوی دیگر این شرکت‌ها هستند که باید خود را به مردم معرفی کنند. احتشام ادامه داد: این شناخت و همکاری دوسویه مردم و شرکت‌ها باعث حمایت آنها از بازار این محصول و در نهایت کوتاهی دست دلالان و واسطه‌ها می‌شود.
در آخر اینکه...
حذف واسطه‌ها و دلالان از بازار زعفران این روزها مهم‌تر از همیشه به نظر می‌رسد در نتیجه بسیاری از سازمان‌ها و اتحادیه‌های مربوط باید با برنامه‌ریزی و همکاری دست این واسطه‌ها را از بازار زعفران کوتاه کنند تا ثبات نسبی به بازار برگردانده شود؛ چراکه حضور این افراد در بازار زعفران نه‌تنها میزان استفاده داخلی از این محصول را کاهش داده بلکه نقشی منفی در صادرات این محصول نیز دارد. از سویی دیگر نظارت و بازرسی‌ها باید با جدیت و انسجام بیشتری انجام شود تا شاهد هیچ‌گونه کم‌فروشی یا تقلب در عرضه محصولات نباشیم.
